фото: ашық дереккөзден алынды

Қазан айының екінші жексенбісінде Қазақстанда Мүгедектігі бар адамдар күні аталып өтіледі. Бұл күн – қоғам мен мемлекетке ерекше қажеттіліктері бар адамдардың құқықтары, қажеттіліктері және олардың қоғамға қосқан үлесі туралы еске салу ретінде белгіленген. Дегенмен бұл күнді мерекелеу тәсілдері өңірлерде айтарлықтай әртүрлі: бір жерде азаматтарға нақты ақшалай төлемдер жасалса, енді бір жерде концерттер мен жылы лебіздермен шектеледі.

BAQ.KZ тілшісі осы күнге орай мүгедектігі бар азаматтарға елімізде қандай әлеуметтік қолдау көрсетілетінін зерделеп шықты. Ресми органдардың жауаптары төменде келтірілген.

Астана

Астанада нақты төлемдер қарастырылған. 2023 жылғы 3 қазандағы мәслихат шешіміне сәйкес, мереке қарсаңында:

  • I топтағы мүгедектер – 78 640 теңге,
  • II топтағы мүгедектер мен мүгедектігі бар балалар – 39 320 теңге,
  • III топтағы мүгедектер – 19 660 теңге алады.

Жалпы, бұл көмек 40 мыңнан астам астаналықты қамтиды.

Шымкент

Шымкент қаласында Мүгедектер күніне орай материалдық көмек қарастырылмаған. Жергілікті билік әлеуметтік іс-шараларға көңіл бөлген: кездесулер, акциялар және концерттер арнайы орталықтарда өтеді.

Қызылорда облысы

Облыста 34 768 мүгедектігі бар адам тіркелген. Қазан мерекесіне орай тікелей төлемдер көзделмесе де, 25 қазанда – Республика күніне байланысты 11 796 теңге көлемінде бір реттік көмек беріледі.

Жамбыл облысы

Облыста 45 666 мүгедектігі бар адам тұрады. Ресми төлемдер қарастырылмаған. Оның орнына спартакиадалар, концерттер мен қайырымдылық акциялар ұйымдастырылады. Қолдаудың бір бөлігі меценаттар мен үкіметтік емес ұйымдар есебінен жүзеге асырылады.

Алматы облысы

Бұл өңірде инклюзия мен қатысушылыққа басымдық берілген. Қазан айында концерттер, көрмелер, спорттық жарыстар және мүмкіндігі шектеулі жандарға арналған бос жұмыс орындары жәрмеңкесі өтеді.

Сондай-ақ тегін медициналық кеңестер мен ашық есік күндері жоспарланған.
Алайда тікелей төлемдер қарастырылмаған. Облыста 42 743 мүгедектігі бар адам тұрады.

Жетісу облысы

Облыс бұл мерекеге тұтас «Жақсылық жасау онкүндігін» арнаған – 4-14 қазан аралығында шамамен 500 іс-шара өтеді.

2,5 мың мүгедектігі бар балаға үйде құттықтау мен сыйлықтар ұйымдастырылады.
Мүгедектер күніне арнайы ақшалай төлемдер қарастырылмаған. Бірақ бұған дейін, Конституция күніне орай, мүгедектігі бар балаларға 23 592 теңге төленген.

Ақтөбе облысы

Облыста Мүгедектер күніне арналған концерттер, спорттық жарыстар және интерактивті сабақтар өтеді.

2025 жылғы 1 қазан жағдайы бойынша облыста 31 371 мүгедектігі бар адам тұрады, оның ішінде 5 637 – балалар.

Мерекеге орай төлемдер көзделмеген. Бірақ Конституция күніне (тамыз айында) 24 394 адамға жалпы 1,5 млрд теңге көмек көрсетілген:

  • 5 082 мүгедектігі бар бала – 102 232 теңге,
  • 19 312 I, II, III топтағы мүгедектер – 51 116 теңге алған.

Абай облысы

Мүгедектер құқығын қорғау күніне тікелей төлем көзделген өңірлердің бірі.
I және II топтағы мүгедектер, сондай-ақ 18 жасқа дейінгі мүгедектігі бар балалар 19 960 теңге алады.

Көмек 13 631 адамды қамтиды.

Сонымен қатар аудандарда концерттер, көрмелер және дөңгелек үстелдер өтуде. Облыста 23 907 мүгедектігі бар адам тұрады.

Батыс Қазақстан облысы

Мүгедектер күніне тікелей төлем қарастырылмаған, алайда 5 мыңнан астам адам жергілікті бюджеттен қолдау алған.

Өңір әлеуметтік және медициналық оңалту шараларына басымдық береді:
техникалық құралдар, арбалар, сурдоаудармашылар мен жеке көмекшілер қызметтері ұсынылады.

Павлодар облысы

Облыста 29,6 мың мүгедектігі бар адам тұрады.

25 қазанға орай (Республика күні) I және II топтағы мүгедектер мен 18 жасқа дейінгі мүгедектігі бар балаларға 19 660 теңге төленеді.

Қазан айы бойы мәдени және спорттық іс-шаралар, сондай-ақ «Қамқорлық» қайырымдылық айлығы өтеді – жалғызбасты және әлеуметтік аз қамтылған мүгедектерге бағытталған.

Қостанай облысы

Мүгедектер күніне орай бір реттік әлеуметтік көмек қарастырылмаған.
Алайда мүгедектігі бар адамдарға арналған басқа қолдау түрлері бар, олар жергілікті нормативтік актілермен бекітілген:

  • Операциялық ем мен дәрі-дәрмекке – нақты шығын бойынша, бірақ 30-50 АЕК-тен аспайды;
  • Оңалту орталығына дейін және кері жол ақысы – 4 АЕК-ке дейін;
  • Мемлекеттік грантсыз алғаш рет оқуға түскен мүгедектерге – оқу ақысы үшін 400 АЕК-ке дейін;
  • Санаторийде емделуге алып жүретін тұлғаларға – жылына бір рет, кепілдендірілген соманың 70%-ына дейін өтеледі.

Маңғыстау облысы

Мүгедектігі бар адамдарға арналған төлемдер Республика күніне жоспарланған. Бір реттік төлем – 19 660 теңге.

Қаржы жергілікті бюджеттерден бөлінеді. Алу құқығына облыс аумағында тұратын барлық мүгедектігі бар азаматтар ие болады.

2025 жылғы 1 қазандағы дерек бойынша облыста шамамен 34,5 мың мүгедектігі бар адам тіркелген.

Ақмола облысы

Мүгедектер күніне орай барлық санаттағы мүгедектерге, оның ішінде балаларға да бір реттік ақшалай төлем көзделген.

Төлем мөлшері – 7 864 теңгеден 19 660 теңгеге дейін, жергілікті өкілдік органдар шешіміне байланысты.

2025 жылы бұл мақсатқа жергілікті бюджеттен 300 миллион теңгеден астам қаржы бөлінген.

Төлем автоматты түрде, Мемлекеттік зейнетақы төлеу орталығының деректері негізінде жүргізіледі.

Облыста 29 615 мүгедектігі бар адам бар, оның ішінде:

  • I топ – 3 297 адам,
  • II топ – 10 649 адам,
  • III топ – 12 070 адам,
  • мүгедектігі бар балалар – 3 599.

Қарағанды облысы

Бір реттік төлемдер қарастырылмаған.

Алматы қаласы

Бір реттік төлемдер қарастырылмаған.

Қазақстанда мүгедектігі бар адамдарды қолдау тәсілдері әлі де болса біркелкі емес.
Астана, Павлодар және Абай облыстары нақты ақшалай көмекті көздесе, көптеген өңірлерде бұл күн мерекелік іс-шаралармен, қайырымдылық акцияларымен және бір реттік сыйлықтармен шектеледі.

Ерекше қажеттіліктері бар адамдар үшін бұл да маңызды. Алайда материалдық және символдық қолдаудың арасындағы алшақтық – әлеуметтік қорғау сияқты нәзік салада мүмкіндіктер теңсіздігінің сақталып отырғанын көрсетеді.

Басты сұрақ – неге қолдаудың көлемі адамның қажеттілігіне емес, өңірге байланысты?

 

Өзге де жаңалықтарды оқу үшін Telegram арнамызға жазылыңыз!