Бизнес пен кәсіпкерлік – нарықтық экономиканың басты элементтерінің бірі. Онсыз мемлекеттің қарқынды дамуын елестету қиын. Бизнес және кәсіпкерлік мемлекеттің экономикалық өсу қарқынына, жалпы ұлттық өнімнің құрылымына, көлемі мен сапасына әсер етеді.  Кәсіпкерлік еңбектің басқа түрлерінен оқшауланып тұрады. Еліміздің ұзақ мерзімді стратегиялық даму жоспарында кәсіпкерлікті дамыту саласы негізгі индикаторлардың бірі болып белгіленген. Атақты неміс экономисі, Гарвард университетінің профессоры Иозиф Шумпетердің « Кәсіпкер болу – басқаның істегенін қайталамау» деген сөзі осының дәлелі іспетті.  Өз еңбегін ұйымдастыра білген адам кәсібін дөңгелете алады. Өңірімізде де сондай жандар жетерлік.

Осы орайда Қызылорда облысының «Қо­ғамдық келісім» КММ-нің ұйымдастыруымен Достық үйінде TedX форматында «Табыс. Жетістік. Құпия» атты кәсіпкерлермен кез­де­су өтті.  TED – бұл әлемнің мықты де­ген адамдарынан тегін шабыт пен білім ала­тын платформа. Бұндай конференцияға шыны­мен айтары, көрсетері бар жандар қатысады. Сіз осы жерден әртүрлі тақырып бойынша идеялар табасыз. Шаһарымыздағы бұндай шараға облысымызға белгілі кәсіпкерлер: «Абзал және К» ТС директоры М.Ералиев, «Раим» ЖШС құрылтайшысы Е.Раимов, жур­налист, блогер А.Арыстанбек, «Aida couture» дизайн студиясының директоры А.Темір қатысты.

Ерлан Раимов – «Раим» ЖШС құрылтай­шысы, облыстық кәсіпкерлер палатасының мүшесі. Аймағымызға белгілі табысты кәсіп­кер, конференцияда алғашқылардың бірі болып өз өмір жолы мен «Қыз Жібек» ұлттық мейрамханасының ашылу тарихымен бөлісті. Кезінде анасы, апалары сияқты педагог болуды армандаған, бірақ Кеңес Одағы тарап, жоспары өзгерген. Е.Раимов отба­сының оныншы – кенже баласы болған­дық­тан ата-анасын қамтамасыз ету керек болғандықтан кәсіпке қарай бет бұра бастайды. Алғаш кішкене дүңгіршекті жалға алып, сусындар сатқан. Кейін қарызға ақша алып, шетелдерден тауарлар әкеліп сатқан. 1995 жылы қаламыздағы атақты «Қыз Жібек» мейрамханасын ашады. Ол кезде мейрамханада небәрі 5 адам ғана жұмыс істеген. Тура екі жылдан кейін «Раим» ЖШС-ын құрады. Сол кезде де, қазір де серіктестіктің негізгі қызметі қоғамдық тамақтану.  Көрсе­тілетін қызметтердің сапасын, жоғары та­лаптарын мейрамхана қонақтары Елбасы және Дүниежүзілік банктің президенті, Азияда ойындарына келген шетел қонақтары дәлелдей алады. Осындай қызығы мен шы­жығы қатар жүрген өмірлік тәжірибесімен бөлісіп, жастарға мотивация, кеңес берді.

– Кітап оқыңыздар, өмір тарихы жайлы кітаптар сіздерге нұсқаулық бола алады. Ешқашан берілмеңіздер, Отаныңызды сүйі­ңіз, жетістікке жетіңіз! – деп, оқыған адам ғана жетістікке жете алатынын өзін мысалға ала отырып ұғындырды кәсіпкер Е.Раимов.

Келесі модератор көп балалы ана, ақын, журналист, блогер  – Асылзат Арыстанбек. Көпшілік қауымға ақын ретінде танымал оның өз өмірі үшін күресі таңқаларлық жә­не үлгі тұтарлық. Білімге құштар Асылзат талмай еңбек етіп, ақша жинап, жоғары оқу орнына оқуға түседі. Бірақ денсаулығы сыр беріп, бірнеше рет жүрек талмасы ауруынан, оқуында үзіліс алады. 2008 жылы обыр ау­руына шалдыққанын білгеннен кейін  өмір мен шығармашылыққа жақын жүрегі құлази бастаған. Алайда айығудан күдер үзбеген ақын арнайы препараттар көмегімен газет­тегі қызметі мен қалыпты өмірін жалғастыра берген. Уақыт өте келе ауруы асқынып, шашы да сирей бастаған және басындағы ісігі үлкейіп, химия жасатады. Осылай жүргенде аяғы ауыр екенін естіп, химиядан бас тартып, қызын өте ауыр жағдайда дүниеге әкелген. Бала алты айдан асқанда ол қайта әлсіреп, есінен танып қала бергендіктен, ауруханаға жатуға мәжбүр болады. Сол кезде телефон, теледидар қарауға болмайтынын білетін ол, оған қарамастан осы дерттен айығып шыққандар жайлы ақпараттар іздестіріп, америкалық психолог, жазушы Луйза Хейдің кітабын тауып оқиды. Бұл кітап авторының аурудан үш айда ойша жаттығулардың ар­қасында арылғанын біліп, соны қолдану үшін ауылына барады. Осы жаттығуларды үзбей орындап, үш айдан кейін тексерілуге барса, ғажайып нәрсе ауыруының ізі де қалмаған екен. Бүгінде дәл осындай күйзе­лісте, өмірімен күресіп жүрген жандарға «Дертті жеңуге болады!» атты марафондар ұйымдастырып келеді. «Біз өзіміздің жаны­мыз, тәніміз жайлы дым білмейді екенбіз. Егер өзіңізге үңілсеңіз, осының өзі бізге көп білім болар еді»- дейді қатерлі ісікті жеңген Асылзат.

Мағжан Ералиев – облыстық мәслихат депутаты, «Абзал және К» ТС директоры, жас кәсіпкер. «Абзал және К» – бұл аграр­лық сектордағы Қазақстандағы күріш өнеркә­сібіндегі қарқынды дамып келе жатқан кәсіп­орындардың бірі. Компания осындай кең та­нымалдылыққа өзінің негізін қалаушы – отан­дық күріш өндірісіне баға жетпес үлес қосқан Абзал Ералиевтің арқасында ие болды. Қазір оның жұмысын баласы Мағжан Ералиев жалғастыруда. Бұған дейін  компа­нияда логист, жеткізуші және зауыттың ме­неджері болып жұмыс істеген. Осыдан кейін компания директорының орынбасары болып тағайындалып, қазір компанияны басқарып отыр. «Отбасылық бизнесті дамы­туды менің қолыма әкем тапсырды. Бұл – әкемнің аманаты. Әрине, біріншіден, сіз бұл мәселеге жауапкершілікпен қарауыңыз керек, екіншіден, барлық күш-жігеріңізді кү_ріш өндірісін дамытуға жұмсауыңыз ке­рек. Мұндай сөз бар – «бәрін кадрлар ше­ше­ді». Біздің мықты қызметкерлер мен ма­ман­дардың арқасында біз, жас ұрпақ, күріш өндірісін жаңа деңгейге шығардық. Сондай-ақ 2019 жылдың қыркүйегінде күрішті қайта өңдеу зауыты іске қосылды, бұл біздің еліміздегі алғашқы сандық күріш өңдеу зауыты», – деді жас кәсіпкер. Компания директоры жұмыста тәртіп маңызды екенін айтты. Оның айтуынша, қызметкерлер жақсы жұмыс жасау үшін оларға жақсы жағдай жасау қажет. Бұл – тұрақты жалақы, ынталандыру үшін сыйлықтар тарту ету. Сонымен қатар қызметкерлер тәжірибе алмасу үшін ше­телдерге оқуға гранттар бөледі. 2017 жылы ол басқаратын компания «Алтын Сапа 2017» ҚР Президенті жүлдесінің «Азық-түлік және ауылшаруашылық өнімдерін шығаратын ең үздік кәсіпкер» номинациясы бойынша жүлдегері болды. Ол мүмкіндігі шектеулі балалар мен аз қамтылған отбасылар үшін қайырымдылық науқандарын өткізіп тұрады. Жыл сайынғы өткізілетін «Туған жерге тағзым» жобасының төңірегінде өзінің туған ауылы Н.Илиясов ауылының дамуына үлесін қосып келеді. Жастарға «Білім алу керек, оқу керек.  Сіздерде үлкен мүмкіндіктер бар. Алда бизнес бастаймыз десеңіздер қорықпай алға ұмтылыңыздар» – деді М.Ералиев.

Дизайнер, «Aida couture» дизайн-студ­ия­сының директоры – Аида Темір. Кішкента­йынан киім тігуге жақын болғанмен ата-анасы бұл іспен айналысуын құптамаған. Тіпті Аиданы қалауынсыз Алматы қаласына дефектология мамандығына оқуға түсіргісі келген. Алайда жақындарының қарсылығына қарамастан өзінің арман, мақсатына талпы­нып, Қорқыт ата университетінің дизайн ма­мандығына оқуға түседі. Сол кезден-ақ өз талантын таныта біліп, түрлі республикалық, халықаралық жарыстарға қатысып, жүлде­лі орындармен марапатталған. Универ­си­тет қабырғасында соңғы үлгідегі түрлі ора­мал­дар мен кешкі көйлектер тігіп, тапсы­рыстар қабылдаған. Осылайша өз бизнесін  бастап, ателье ашып, тапсырыстар көлемін ұлғайтқан. Өзі жас болса да, шәкірттер қабылдап, өз білімімен бөлісіп жүр. «Ешқашан тоқтамаңыздар! Жүректеріңіздің қалауын ғана жасаңыздар! Барлығы мүмкін екеніне сеніңіздер!» – деп мотивация берді дизайнер.

Аталмыш шараның мақсаты жастарға арналған мүмкіндіктер, бизнесті ашу жә­не дамыту тәжірибесімен бөлісу, кәсіп­кер болудың қыр-сырын үйретіп, жастар­ды ынталандыру болды. Мемлекет кәсіпкер­лер­дің арқасында, ал кәсіпкерлер өз мемлекетінің қолдауының арқасында өркендейді. Елімізде жылдан-жылға кәсіпорындардың саны кө­бею­де. Нарықтың қатаң талабына шыдай біл­ген кәсіпорындар өмір сүруде.

Жансая ТІЛЕУ

 

Өзге де жаңалықтарды оқу үшін Telegram арнамызға жазылыңыз!