Бүкіл әлемде, соның ішінде Қазақстанда қант диабетімен сырқаттанушылар саны қарқынды өсіп келеді. Сонымен қатар адамдардың айтарлықтай бөлігі аурудың бар екеніне күдіктенбейді немесе бұл туралы тым кеш біледі.
Халықаралық қант диабеті федерациясының (IDF) мәліметі бойынша, әлемде сусамырмен ауыратын шамамен 537 миллион адам бар. 2045 жылға қарай олардың саны 783 миллионға жетеді деп күтілуде. Денсаулық сақтау министрлігі Қазақстанда 400 мыңнан астам азаматтың I немесе II типтегі қант диабетімен ауыратынын және жыл сайын бұл көрсеткіш 18-30 мыңға артып отырғанын атап өтті.
Әлемде 80 жасқа дейінгі ересектердің 10%-дан астамы қант диабетімен ауырады. IDF болжамы бойынша, 2045 жылға қарай планетаның әрбір сегізінші адамы осы кеселмен ауыратын болады. Бұл ауруды пандемия ретінде айтуға мүмкіндік береді. Қазақстандықтар арасында қант диабетінің дамуының негізгі факторлары – отырып жұмыс істеу өмір салты, дұрыс тамақтанбау, семіздік, күйзеліс және тұқым қуалаушылық.
Қант диабетін қалай анықтауға болады?
1 типті қант диабетінің алғашқы симптомы жиі зәр шығару. Адам түнде дәретханаға жиі бара бастағанда, әсіресе қант диабетіне күдіктену керек. Бұл кезде дене сұйықтықтың жетіспеушілігімен күресе бастайды және осыған байланысты адам жиі шөлдейді. Бұл жерде де сола. Олар түнде оянып, су ішуге шыға бастауы, көп мөлшерде тамақ ішу және бір уақытта салмақ жоғалтуы – аурудың тағы бір белгісі.
II типті қант диабеті айтарлықтай артық салмақпен, шаршаудың жоғарылауымен, жиі зәр шығарумен және тіпті ең зиянсыз жаралардың нашар жазылуымен сипатталады.
Егер адам қант диабетімен ауырады деп күдіктенсе, онда ол өзі бекітілген медициналық мекемедегі терапевт маманға баруы керек. Сіздің дәрігеріңіз глюкоза деңгейін анықтауға тапсырыс береді. Егер сынақтар қалыпты болмаса, науқас эндокринологқа жіберіледі, ол диагнозды анықтайды.
Адамдар үшін 1 типті қант диабеті ерте жаста пайда болатынымен ерекшеленетінін білу маңызды. Ал екінші түрі – 40 жастан кейін. 1-ші типті қант диабеті өте тез дамып кетсе, 2-ші типті көп жыл бойы өте баяу дамиды. Менің ойымша, бұл көптеген адамдардың қант диабетімен ауыратынын білмейтін себептердің бірі.
Г.Тажбенов,
Қызылорда бөлімшелік көліктегі
санитариялық-эпидемиологиялық бақылау
басқармасының бас маманы
Өзге де жаңалықтарды оқу үшін Telegram арнамызға жазылыңыз!