Көпшілігіміз зейнетақы қорына аударылатын ақшаны оны тек міндетті түрде жалақыдан ұсталып қалатын жарна немесе болашақта алатын ай сайынғы төлем ретінде қабылдаймыз. Бірақ шын мәнінде зейнетақы жинақтары – бұл тек сақталып қана қоймай, табыс әкелетін қаржылық құрал. «Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры» АҚ BAQ.KZ редакциясының ресми сауалына берген жауабында зейнетақы қоры арқылы қалай табыс табуға болатынын айтып берді.
Зейнетақы қалай қалыптасады?
Қазақстанда зейнетақы жүйесі үш деңгейден тұрады:
- Міндетті жарналар – әр қызметкердің ай сайынғы табысынан аударылады;
- Міндетті кәсіптік жарналар – кейбір қауіпті салада жұмыс істейтіндер үшін жұмыс беруші төлейді;
- Ерікті жарналар – әр азаматтың өз қалауымен қосымша аударатын қаражаты.
Демек зейнетақы жинақтары тек бір көзден емес, бірнеше арнадан құралады. Бұл болашақтағы қаржылық қауіпсіздікті арттыруға көмектеседі.
Инвестициялық табыс қайдан келеді?
Зейнетақы жинақтары жай шотта «жатып қалмайды». Оны Ұлттық банк және арнайы жеке басқарушы компаниялар түрлі қаржы құралдарына салады:
- мемлекеттік және корпоративтік облигациялар,
- банк депозиттері,
- халықаралық бағалы қағаздар.
Соның арқасында сіздің зейнетақы жинағыңыз инфляциядан қорғалып қана қоймай, жыл сайын табыс әкеледі.
Инвестиция – тәуекелі бар, бірақ табыс әкелуі мүмкін қаржы салу. Мысалы, акция, облигация, жылжымайтын мүлік. Зейнетақы жинақтары болса, заңмен белгіленген тәртіпте міндетті және ерікті түрде аударылатын жарналардан қалыптастырылған, мемлекет тарапынан қолдауға ие қаржы қоры. Елімізде зейнетақы қаражаты инфляция деңгейінен төмен болмайтын мөлшердегі мемлекеттің кепілдігімен қорғалады. Міндетті жарналардан бөлек, азаматтар ерікті жарналар аударып, болашақтағы зейнетақы төлемдерін арттыра алады. Зейнетақы жинағының инвестициялық сипаты да бар. Ұлттық банк пен басқарушы жеке компаниялар қаражатты әртүрлі қаржы құралдарына салады (облигациялар, депозиттер, халықаралық бағалы қағаздар). Соның арқасында жинағыңыз тек сақталып қана қоймай, жыл сайын табыс әкеледі, – деп атап өтті «Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан».
Қазақстанда азаматтардың зейнетақы қаражаты мемлекет кепілдігімен қорғалған. Яғни егер жинақтың табыстылығы инфляция деңгейінен төмен болса, мемлекет айырмашылықты өтейді. Бұл – қарапайым салымшы үшін үлкен сенім кепілі.
Ерікті жарнаның артықшылығы
Көпшілігіміз тек міндетті жарналармен шектелеміз. Бірақ ерікті жарналар аудару арқылы болашақтағы зейнетақы төлемдерін айтарлықтай көбейтуге болады. Мысалы, ай сайын қосымша 10-20 мың теңге аударсаңыз, бірнеше жыл ішінде бұл қомақты жинаққа айналады.
Зейнетақы – сақтандыру мен инвестицияның қосындысы
Зейнетақыны тек қартайғанда алатын төлем ретінде қарастыру тар ауқымды түсінік. Бұл – болашақтағы қаржылық қауіпсіздік, тәуекелі аз инвестиция және сақтандырудың ерекше түрі. Бүгінгі таңда дұрыс жоспарланған зейнетақы – әр отбасының тұрақты әрі сенімді қаржы көзіне айналуы мүмкін.
Зейнетақы – бұл сіздің болашағыңызға міндетті түрде жасалатын жинақ пен сақтандырудың аралас түрі.
Өзге де жаңалықтарды оқу үшін Telegram арнамызға жазылыңыз!