Дала өрті – дала өсімдіктері арқылы өрттің стихиялық, бақылаусыз таралуы. Өрттің таралу механизмі орман өртіне ұқсас, бірақ дала өртінің таралу жылдамдығы бірнеше есе жоғары. Өрт табиғи ортаға (өсімдіктер мен жануарлар әлеміне) орасан зор зиян келтіреді, адамдар мен экономика объектілері үшін қауіпті болуы мүмкін. Дала өрттері дала топырағының эрозиясына, сондай-ақ шөп жамылғысының тозуына ықпал етеді.
Дала өрттерінің негізгі себебі – антропогендік факторлар. Өте сирек жағдайда найзағай және басқа да табиғи факторлар себеп болады. Жалпы табиғи өрттердің негізгі кінәсі – адамның жұмыс және демалыс кезінде отты пайдаланудағы немқұрайлылығы. Өрттің көпшілігі табиғат аясында демалу орындарында, аң аулау кезінде, лақтырылған сіріңкеден, сөндірілмеген темекіден болады. Орманның бөтелкелер мен шыны сынықтарына қаншалықты толы екенін жиі көреміз. Шуақты күндері бұл фрагменттер күн сәулелерін отты линзалар ретінде бағыттайды. Осылайша лақтырылған бөтелке сынықтары да өрт шығуына себепші болуы мүмкін. Толық сөндірілмеген өрт одан әрі үлкен апаттарға әкелуі мүмкін. Орман алқаптарына жақын орналасқан елді мекендер ең үлкен өрт қаупіне ұшырайды. Құрғақ желді ауа-райында орман немесе дала өрті құрылымдарға таралуы мүмкін.
Орман және дала өртінің пайда болуын болдырмау үшін өрт қауіпсіздігінің бірқатар ережелерін сақтау қажет: Аса қажет болмаса от жақпаңыз! Егер от жағу аса қажет болса, топырақты құрғақ шөптерден, бұтақтардан оңай тазартатын орынды таңдаңыз. Оттың айналасындағы таза жер жолағы ені 0,5 метрден 1 метрге дейін болатындай етіп от астындағы орынды қазып алыңыз. Өзендердің, көлдердің құмды жағалаулары, орман жолдары, таза арықтар от жағу үшін қаупі аз жер болып саналады. Пайдаланып болғаннан кейін жалын топырақпен мұқият жабылуы керек немесе бықсуы толығымен тоқтағанша су құйылуы керек. Құрғақ және желді ауа-райында от жағуға жол берілмейді; жанып тұрған сіріңкелерді, сөндірілмеген темекі тұқылдарын тастамаңыз, олардың сөнгеніне көз жеткізіңіз. Егер сіз өрт аймағында болсаңыз, желдің бағытын және оттың таралуын анықтаңыз. Қауіпті аймақтан тек қозғалыс бағытына перпендикуляр шығыңыз; өртті басып озбаңыз, оттегі жетіспеушілігін жеңу үшін жерге еңкейіңіз, дымқыл орамал немесе суланған киім арқылы дем алыңыз. Егер өрттен құтылу мүмкін болмаса, жақын маңдағы су көздерін тауып (өзен, көл, канал, арық т.б.), толығымен суға кіріп тұрыңыз. Өрттің орны, мөлшері мен сипаты туралы өртке қарсы қызметке, елді-мекен әкімшілігіне немесе орман шаруашылығына хабарлаңыз.
Қызылорда орман және жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мемлекеттік мекемесі
Өзге де жаңалықтарды оқу үшін Telegram арнамызға жазылыңыз!