«Физика» грек сөзінен шыққан, «табиғат» мағынасы бар, бірақ физика жансыз табиғатты зерттейтінін түсіну керек. Физика – жансыз табиғаттың денелері мен құбылыстарының ең көп таралған қасиеттерін зерттейтін ғылым.
Физика-барлық жаратылыстанудың негізі, ол химия, биология, география, геология, астрономияны зерттеу үшін қажет. Өз кезегінде физиканың өзін түсіну үшін басқа жаратылыстану пәндерінде үлкен білім қажет емес, бірақ математика сияқты ғылымнан білім мен дағдылар қажет. Физика бүгінгі күнге дейін ең дамыған және формальды (яғни математикалық құралдармен сипатталған) жаратылыстану ғылымы болып саналады. Жалпы, физика – бұл сандық ғылым, мысалы, шәйнекті су қайнату үшін қанша уақыт қыздыру керектігін есептеуге мүмкіндік береді.
Жылу процестерін Термодинамика және статистикалық физика қарастырады. Олар газдардың мінез – құлқына көп көңіл бөледі-олар қызған кезде кеңейеді және осыған байланысты пайдалы жұмыс жасай алады. Жылу процестерін түсіну үшін заттың молекулалық құрылымы туралы көп нәрсе білу керек.
Электродинамика магнетизм мен электрмен байланысты құбылыстарды зерттейді, ал оптика-жарықтың таралуы, айтпақшы, электромагниттік толқын.
Кванттық физика әлемнің заңдылықтарын микро масштабта, ал космология ғаламның масштабында зерттейді. Сонымен қатар жоғары мамандандырылған пәндер бар: Материалтану, кристаллография және т. б.
ФИЗИКАЛЫҚ ҚҰБЫЛЫСТАР
Табиғатта механикалық, жылу, электромагниттік және жарыққа бөлуге болатын көптеген құбылыстар бар. Оларды физиканың әртүрлі салалары зерттейді.
Заттың құрамын өзгертпестен пайда болатын заттың кез-келген түрленуі немесе оның қасиеттерінің көрінісі физикалық құбылыстар деп аталады.
Планеталардың қозғалысы, ұшақтар мен зымырандардың ұшуы, кемелердің жүзуі және т. б. мұның бәрі механикалық құбылыстардың мысалдары. Олар зерттелетін физика бөлімі «Механика»деп аталады.
Судың булануы, оны мұзға айналдыру, металдардың балқуы, тау жыныстарының физикалық ауа-райының процестері және т.б. сияқты құбылыстар жылу деп аталады. Олар «Термодинамика» және «молекулалық физика» бөлімдерінде зерттеледі.
Электромагниттік деп Электр зарядталған бөлшектердің өзара әрекеттесуі мен қозғалысына байланысты құбылыстар аталады. Мысалы, найзағай, Аврора, компас инесінің әрекеті және т.б. олар «Электродинамика» бөлімінде зерттеледі.
Жарыққа жарықтың таралуы, сәулеленуі және жұтылу құбылыстары жатады. Күн сәулесі, күн сәулесі, кемпірқосақ Жарық құбылыстарының мысалдары. Олар «Оптика» және «кванттық физика» бөлімдерінде зерттеледі.
Назерке Жолымбетова
Ж.Қизатов атындағы №23 мектеп-лицей
Физика пәні мұғалімі
Өзге де жаңалықтарды оқу үшін Telegram арнамызға жазылыңыз!