2023 жылы жарық көрген «Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының рухани (діни және ұлттық) құндылықтары насихаттаудағы рөлі» атты бағдарламалық құжат қоғам назарын өзіне аударды. Республикалық имамдар форумында қабылданған бұл құжат Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының діни және ұлттық құндылықтарды ұштастыру, сондай-ақ ізгі қоғам қалыптастыру жолындағы ауқымды стратегиясын айқындайды. Құжаттың негізгі мақсаты – ғасырлар бойы қалыптасқан қазақстандық мұсылмандық мектепті қайта жаңғыртып, оның діни танымы мен ұлттық болмысын нығайту.

Мүфтият өз мақсатын айқындауда қазақтың бай рухани мұрасы мен ислам дінінің асыл қасиеттерін біріктіруді басты ұстаным етеді. Бұл екі дүниенің үндесуі арқылы «қайырымды һәм ізгі қоғам» құру мұраты тұр. Бұл мақсатқа жету үшін Діни басқарма кешенді әрі жүйелі жұмыстарды қолға алған:

  1. Ислам дінін бұқаралық ақпарат құралдарында насихаттау
    Ислам дінін заманауи бұқаралық ақпарат құралдары (БАҚ) арқылы кеңінен насихаттау – басты міндеттердің бірі. Бұл тек діни уағыздау ғана емес, сонымен бірге жат ағымдардың алдын алу мен қоғамдағы діни сауаттылықты арттырудың тиімді құралы. БАҚ арқылы Мүфтият тек діннің қағидаларын емес, сондай-ақ қазақ халқының дінмен сабақтас ұлттық мәдениетін де дәріптейді.
  2. Инфрақұрылымдық және білім беру жұмыстары
    • Мешіттердің рөлі: Мешіттердің салынуы мен олардағы қызмет сапасын арттыруға ерекше көңіл бөлінген. Мешіттер – тек ғибадат орны ғана емес, сонымен қатар рухани-ағартушылық орталықтары ретінде қызмет етуі тиіс.
    • Діни кадрлар дайындау: Діни оқу орындарында білікті діни ағартушыларды дайындау мәселесі маңызды. Олар заманауи білім мен дәстүрлі қазақстандық діни танымды ұштастыра білетін, қоғамның сұранысына жауап бере алатын мамандар болуы қажет.
  3. Ұлттық құндылықтарды жаңғырту
    Құжатта діни және ұлттық құндылықтардың арасындағы байланысқа ерекше назар аударылған. Мүфтият қазақ халқының танымына сіңген бірқатар игі дәстүрлерді жаңғыртуды міндет етеді:
    • Уақып мәдениетін жаңғырту: Қайырымдылық пен қоғамдық игілікке бағытталған уақып (қайырымдылық қоры) дәстүрін қайта орнату арқылы жамағатты қайырымдылыққа ынталандыру.
    • Ас беру және зиярат мәдениеті: Ас беру мәдениетін қалыптастыру, сондай- ақ бабалар басына зиярат ету мәдениетін бір ізге салу – бұл тарихи және рухани сабақтастықты нығайтудың маңызды құралы.

Мүфтияттың бұл бастамалары тек діни өмірді реттеумен шектелмейді. Олар қоғамдық тұрақтылықты, ұлтаралық және дінаралық келісімді нығайтуға тікелей ықпал етеді. Ғасырлар бойына қалыптасқан діни танымдарға сүйену арқылы, Діни Басқарма жастарды діни экстремизмнен және басқа да жат ағымдардан қорғауға бағытталған сенімді іргетас қалап отыр. Қазақстандық мұсылмандық мектеп – бұл тек діни ұстаным ғана емес, сонымен бірге ұлттық мәдениеттің, дәстүр мен адамгершіліктің тұтас жүйесі.

Бұл жұмыс нәтижесінде Қазақстан мұсылмандарының рухани иммунитеті күшейеді деп айтуға болады. Себебі:

  1. Тұрақтылық нығаяды: Діни ағарту және дәстүрлі танымға сүйену арқылы жат діни ағымдардың ықпалына тиімді тосқауыл қойылады, бұл – мемлекеттің және қоғамның тұрақтылығының кепілі.
  2. Ұлттық рух күшейеді: Уақып, ас беру және зиярат мәдениеттерін жаңғырту – бұл тек діни амалдар емес, ұлттық тарихқа, бабалар мұрасына және өзара жанашырлыққа деген құрметті арттыратын фактор.
  3. Адамгершілік артады: Жамағатты қайырымдылыққа ынталандыру және мешіттердің қызмет сапасын арттыру арқылы ізгілік пен адамгершілік қағидалары күнделікті өмірдің ажырамас бөлігіне айналады.

Қорыта айтқанда, ҚМДБ-ның бұл бағдарламасы қазақстандық мұсылмандық мектепті қайта жаңғырту арқылы имандылық пен отансүйгіштікті бір арнаға тоғыстырады. Бұл құжат – әрбір азаматтың санасында отансүйгіштік пен имандылық ұғымдарын тереңдететін, өзектілігі жоғары, және Қазақ елінің рухани тұтастығының діңгегін бекітетін бағдарламалық құжат болып қала бермек.

Айтжан МҰСАҰЛЫ,
«Мырқы қажы» мешітінің имамы

 

Өзге де жаңалықтарды оқу үшін Telegram арнамызға жазылыңыз!