Жемқорлық ондаған жылдар бойы қоғамның жан-жақты дамуына кедергі келтіретін күрделі мәселе болып қала берді.  Елімізде сыбайлас жемқорлықтың алдын алудың тиімді жүйесін құруға күш-жігерді бағыттап, осы мәселені шешу үшін кешенді шаралар қабылдануда. Сыбайлас жемқорлықтың алдын алу бойынша Қазақстанда қабылданған негізгі бағыттар мен шараларды қарастырайық.

1.Заңнамалық шаралар мен реформалар

2000 жылдардан бастап Қазақстанда сыбайлас жемқорлықпен күресуге бағытталған заңнамалық базаны құру бойынша елеулі қадамдар жасалды.  Бұл саланы реттейтін негізгі құжаттар: «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» Қазақстан Республикасының Заңы; Қазақстан Республикасының Құқық бұзушылық туралы кодексінде сыбайлас жемқорлық қылмыстары үшін жазаға қатысты баптар да бар.

Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегиясы (2015–2025) мемлекеттік сектордағы сыбайлас жемқорлық деңгейін төмендетуге және қоғамдық бақылауды арттыруға бағытталған.

Заңнаманың жүйелі түрде жетілдірілуі мемлекеттік басқарудың барлық деңгейінде сыбайлас жемқорлықпен күресуге көмектесетін нақты және ашық стандарттарды құруды қамтамасыз етеді.

2.Сыбайлас жемқорлыққа қарсы органдарды құру. Маңызды бастамалардың бірі – Қазақстан Республикасы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің сыбайлас жемқорлықтың алдын алу және сыбайлас жемқорлық қылмыстарды тергеу бойынша жұмысты үйлестіру жөніндегі қызметі.

3.Мемлекеттік органдар қызметінің ашықтығы. Мемлекеттік органдар жұмысының ашықтығын арттыру үшін бірқатар инновациялық шешімдер енгізілді, соның ішінде электрондық қызметтер мен мемлекеттік қызметтерді цифрландыру.  Бұл азаматтарға мемлекеттік органдардың қызметі туралы ақпаратқа оңай қол жеткізуге, сондай-ақ сыбайлас жемқорлық мүмкіндіктерін барынша азайтуға мүмкіндік береді.  Маңызды бастамалар: «Egov.kz» сияқты Интернет арқылы шағымдар мен арыздарды беруге арналған платформалар және азаматтарға сыбайлас жемқорлық фактілері туралы жедел хабарлауға мүмкіндік беретін басқа да онлайн қызметтері болды.

4.Жауапкершілік пен жазалау. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрестегі маңызды қадамдардың бірі – сот жүйесінің нақты әрі жүйелі жұмысы.  Қазақстанда сыбайлас жемқорлық қылмыстарын тергеуге бақылау күшейтіліп, сыбайлас жемқорлыққа қатысы барларға жаза күшейтілді.  Жоғары лауазымды мемлекеттік қызметкерлерге қатаң жаза қолдану, сондай-ақ сыбайлас жемқорлық фактілерін міндетті тексеру сыбайлас жемқорлыққа мүлдем төзбеушілік атмосферасын құруға көмектеседі.

Қорытынды

Қазақстанда сыбайлас жемқорлықтың алдын алу заңнамалық шараларды да, азаматтық қоғам мен халықаралық ұйымдардың белсенді қатысуын қамтитын кешенді тәсілді қажет етеді.  Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрестің тиімділігі мемлекеттік органдар жұмысының ашық және шынайы тетіктерін іске асыруға, жауапкершілікті күшейтуге, халықты тәрбиелеуге және азаматтық бақылауға байланысты.  Бұл салада ілгерілеушілік бар, бірақ елдегі сыбайлас жемқорлықты түбегейлі жою үшін жұмысты жалғастыру, жаңа технологияларды енгізу және мемлекет пен азаматтар арасындағы сенімді нығайту қажет.

С.Айтбаев

Қызылорда бөлімшелік көліктегі
санитариялық-эпидемиологиялық
бақылау басқармасының басшысы

 

Өзге де жаңалықтарды оқу үшін Telegram арнамызға жазылыңыз!