Медицина – адам өмірін сақтауға, аурулардың алдын алуға және емдеуге бағытталған ең маңызды ғылым салаларының бірі. Ғылым мен технологияның қарқынды дамуы арқасында соңғы онжылдықтарда медицинаның мүмкіндіктері айтарлықтай кеңейді. Бүгінде жасанды интеллект, биотехнология және робототехника секілді жаңа технологиялар денсаулық сақтау жүйесін түбегейлі өзгертіп жатыр.
Қазіргі медицина түрлі ауруларды ерте анықтау, дәлірек диагностика жасау және тиімді емдеу тәсілдерін әзірлеу бойынша үлкен жетістіктерге жетті.
Жасанды интеллект және нақты деректер (Big Data) – ауруларды алдын ала болжау және жекелеген емдеу тәсілдерін жасауға көмектеседі:
– Генетикалық зерттеулер – тұқым қуалайтын ауруларды анықтап, олардың алдын алуға мүмкіндік береді;
– Роботтық хирургия – жоғары дәлдікті талап ететін операцияларды қауіпсіз әрі тиімді орындауға көмектеседі;
– 3D баспа технологиясы – биоматериалдардан сүйектер мен органдарды басып шығару мүмкіндігін қарастыруда;
Технологиялық жетістіктерге қарамастан, медицинада әлі де шешімін таппаған мәселелер бар:
– Созылмалы аурулар – жүрек-қан тамырлары аурулары, қант диабеті және онкологиялық дерттер әлемде ең көп кездесетін аурулар қатарына жатады;
– Дәрі-дәрмекке төзімділік – антибиотиктердің шамадан тыс қолданылуы бактериялардың жаңа штамдарының пайда болуына және емдеудің күрделене түсуіне әкеліп соқтырады;
– Медицинадағы теңсіздік – дамыған елдерде медицина жетістіктері кеңінен қолжетімді болғанымен, кейбір елдерде сапалы медициналық көмекке қол жеткізу әлі де қиын;
Болашақта медицина адам өмірін ұзарту және сапасын жақсарту бағытында дамиды. Сарапшылардың болжамынша:
– Жасушалық және гендік терапия әдістері кеңінен қолданылады;
– Толықтай цифрландырылған денсаулық сақтау жүйесі енгізіледі;
– Жасанды интеллект дәрігерлердің жұмысын жеңілдетіп, диагностиканың дәлдігін арттырады;
– Жаңа биотехнологиялық препараттар бұрын емделмейтін болып саналған ауруларды жеңуге көмектеседі;
Қазіргі медицина адамзаттың денсаулығын қорғауда үлкен қадамдар жасауда. Алайда жаңа технологиялар мен емдеу әдістерін дамытуға инвестиция салу, медицинадағы теңсіздікті азайту және аурулардың алдын алуға көбірек көңіл бөлу – болашақтың маңызды міндеттері. Егер ғылым мен технология үйлесімді дамыса, медицина адамзат өмірін әлдеқайда ұзақ әрі сапалы етуге мүмкіндік береді.
Арайлым ҚУАНЫШБЕК,
Қорқыт ата атындағы
Қызылорда университетінің студенті
Өзге де жаңалықтарды оқу үшін Telegram арнамызға жазылыңыз!