«Атқарушылық іс жүргізу және сот орындаушыларының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасы Заңына сәйкес атқарушылық іс жүргізу дегеніміз- борышкерден атқарушылық санкциясын атқарушылық іс жүргізу бойынша өсімпұлдарды, шығыстарды, жеке сот орындаушысының қызмет ақысын өндіріп ала отырып, атқарушылық құжаттарды мәжбүрлеп орындатуға бағытталған шаралар болып табылады.
Атқарушылық іс жүргізу барысында борышкердің сот орындаушысына белгіленген күні және уақытта келмеуі жағдайында мәжбүрлеп әкелу шаралары қолданылуы мүмкін. Мұндай шаралар атқарушылық құжаттарды орындаудың тиімділігін қамтамасыз ету үшін маңызды болып табылады.
Атқарушылық өндіріс қозғалатын кезде сот орындаушысы борышкердің мекен-жайына шақырту қағазын жолдайды. Бұл шақырту қағазында борышкердің сот орындаушысына келуі қажеттігі, сондай-ақ белгіленген уақыт пен орын көрсетіледі. Алайда, кейбір жағдайда борышкерлер шақырту қағазын алып, белгіленген күні сот орындаушысына келмейді.
Егер борышкер дәлелді себептерсіз сот орындаушысының шақыртуына жауап бермесе, ол мәжбүрлеп әкелуге жатады.
Атқарушылық іс жүргізу туралы Заң талаптарына сәйкес, егер борышкер немесе мүлікті сақтаушы сот орындаушысының әрекеттеріне шағым жасаса, сондай-ақ атқарушылық құжатты орындаудан бас тартса, сот орындаушысы борышкерді күштеп әкелуге құқылы.
Күштеп әкелу шарасы тек сот санкциясының негізінде жүзеге асырылады және бұл іс-шара ішкі істер органдары қызметкерлерінің қатысуымен үш сағаттан аспайтын мерзімде, жұмыс күндері өткізіледі.
Сондай-ақ, борышкердің шақыруға келмеуінің дәлелді себептері ретінде ауру, жақын туысының қайтыс болуы, табиғи апаттар немесе басқа да объективті жағдайлар танылады. Борышкер бұл туралы сот орындаушысын алдын ала хабардар етуге міндетті.
Күштеп әкелу туралы қаулы борышкерге оны орындау алдында беріледі, және бұл қаулының орындалуы борышкердің қол қоюымен расталады. Егер борышкер қол қоюдан бас тартса, бұл факті қаулыда белгіленеді.
Кәмелетке толмағандар, жүкті әйелдер және денсаулық жағдайы бойынша жату орнынан шықпайтын науқастар күштеп әкелуге жатпайды. Бұл тұлғаларға қатысты арнайы құқықтық қорғау шаралары қолданылады.
Борышкерді шақыру бойынша сот орындаушысының талаптарына сәйкес келмеген жағдайда, құқық қорғау органдарының қатысуымен атқарушылық шаралар үнемі жүзеге асырылады, бұл өз кезегінде заңдылықты және құқықтық тәртіпті қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Ж.Бейсенбаева, Қызылорда облысының Әділет департаментінің бас маманы.
Өзге де жаңалықтарды оқу үшін Telegram арнамызға жазылыңыз!