фото: familydoctor.ru
Фобия – адамның белгілі бір жағдайдан, объектіден немесе іс-әрекеттен қорқуы. Кейбір фобиялар баршаға ортақ болса, кейбірі қызықты болып көрінеді. Әлемде кездесетін ең қызықты фобия түрлерімен танысып өтсек.
«Фобия» терминін австриялық дәрігер және психиатр Зигмунд Фрейд енгізген. Ол бұл терминді адамдарда кездесетін қорқыныштарды сипаттау үшін пайдаланған. Фрейд пациенттерді емдеу барысында ерекше және негізсіз қорқынышы бар адамдарды жиі кездестірген. Айталық, адамдардан қорқатын фобия түрі бар екенін білдіңіз бе? Мұндай ерекше фобия түрі «антропобия» деп аталады.
Деректерге сүйенсек, әлемде шамамен 400-900 млн адамның фобиясы бар. Мәселен, аэрофобия – ұшақта ұшудан қорқу. Бұл фобияның таралуы 2.5% көрсеткішті құрайды.
Аракинофобия – өрмекшіден қорқу. Таралуы 3-15% көрсеткіш. Ал глоссофобия – қоғам алдында сөйлеуден қорқу. Бұл фобия түрінің таралуы 15-30% көрсеткішті көрсетеді. Акрофобия – биіктіктен қорқу. Таралуы – 8.7%
Бұл фобиялар – адамдар арасында кеңінен етек алған және жиі кездесетін қорқыныштың бірі.
Тағы бір қызықты фобия түрі – «Номофобия». Номофобия – мобильді телефонсыз қалу немесе байланыссыз болудан қорқу. Бұл фобия жастар мен жасөспірімдердің арасында жиі кездеседі. Жалпы бұл қорқыныштың пайда болуына өзіміз қолданатын әлеуметтік желілер мен мессенджерлерді дәлел ретінде атап өтсек болады. Бүгінде адамдар әлеуметтік желі арқылы алыс немесе жақын маңайдағы жандармен кез келген уақытта еш кедергісіз байланыса алады. Егер сәл уақытқа әлеуметтік желілерді қолданбай, ақпарат көздерімен байланыссыз қалса, бұл жағдай номофобияның тууына себеп болады.
Тағы да қызықты қорқыныш – тетрафобия. Бұл 4 санынан қорқу. Мұндайда адамдар саннан қорқады, әсіресе 4 санын көрсе, өзін мазасыз сезінеді.
Ал венустрафобия – әдемі әйелдерден қорқу. Осы қорқыныштың арқасында «өте әдемі емес» әйелдердің де тұрмысқа шығуға мүмкіндігі бар. Тек осындай жанды тапсаңыз болғаны.
Гиппопотомонстросесквипедалиофобия — өте ұзын атына қарап, бұл ұзын сөздерден қорқу екенін түсінуге болады.
Дорафобия – жүні бар жануарлардан қорқу.
Педиофобия – қуыршақтардан қорқу. Тек келбеті қорқынышты емес, барлық түрдегі қуыршақтарға деген қорқыныш.
Агирофобия – кез келген түрдегі жолдан өтуге қорқу. Мұндай жандар қалада тұра алмайды.
Әлемде қызықты әрі ерекше, адам атын естісе қорқатын фобия түрі көп. Мұндай үрей жанжануарлар және қоршаған ортамен байланысты.
Адамдар қорқып өмір сүруі үшін емес, бойларында туындаған қорқынышын жеңу үшін өмір сүреді. Сондықтан фобияны жеңуге болатынын ұмытпаған жөн. Ал құрметті оқырман, сіздің бойыңызда үрей туғызатын фобия бар ма?
Ақбота СЕЙТҚАСЫМОВА,
Қорқыт ата атындағы
Қызылорда университетінің
студенті
Өзге де жаңалықтарды оқу үшін Telegram арнамызға жазылыңыз!