Мемлекет кепілдік берген заң көмегін қалай алуға болады?

      Мемлекет кепілдік берген заң көмегін:

       1) мемлекеттік органдар «Ақпаратқа қол жеткізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен, өз құзыреті шегінде құқықтық ақпарат беру түрінде өтеусіз;

      2) адвокаттар «Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы» Қазақстан Республикасының Заңы белгіленген тәртіппен;

       3) заң консультанттары «Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы» Қазақстан Республикасының Заңы белгіленген тәртіппен;

       4) нотариустар «Нотариат туралы» Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген жағдайларда және тәртіппен өтеусіз;

       5) жеке сот орындаушылары «Атқарушылық іс жүргізу және сот орындаушыларының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген жағдайларда және тәртіппен, әлеуметтік маңызы бар істер санатын орындау кезінде өтеусіз көрсетеді.

       Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда, мемлекет кепілдік берген заң көмегін өзге тұлғалар өтеусіз көрсете алады.

Мемлекет кепілдік берген заң көмегін алуға құқығы бар тұлғалар:

    Құқықтық ақпарат беру түріндегі мемлекет кепілдік берген заң көмегін тегін алуға барлық жеке және (немесе) заңды тұлғалардың құқығы бар.

     Құқықтық консультация беру түріндегі мемлекет кепілдік берген заң көмегі:

            1) алименттер өндіріп алу, зейнетақы мен жәрдемақылар тағайындау, ақтау, босқын немесе қандас мәртебесін алу мәселелері бойынша жеке тұлғаларға, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған кәмелетке толмағандарға;

            2) мәртебесіне немесе жағдайына байланысты құқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету және қорғау мәселелері бойынша сексуалдық зорлық-зомбылық, адам саудасы, терроризм актісі құрбандарына не азаптауларға ұшыраған құрбандарға;

            3) асыраушысының қайтыс болуынан келтірілген зиянды өтеу мәселелері бойынша жеке тұлғаларға;

            4) жұмысына байланысты денсаулығының зақымдануынан келтірілген не қылмыстық құқық бұзушылықпен келтірілген зиянды өтеу мәселелері бойынша жеке тұлғаларға;

            5) Ұлы Отан соғысына қатысушылар, жеңілдіктер бойынша Ұлы Отан соғысына қатысушыларға теңестірілген адамдар, сондай-ақ басқа мемлекеттердің аумағындағы ұрыс қимылдарының ардагерлері, мерзімді қызметтегі әскери қызметшілер, бірінші және екінші топтағы мүгедектігі бар адамдар, жасы бойынша зейнеткерлер болып табылатын, кәсіпкерлік қызметпен байланысты емес мәселелер бойынша жеке тұлғаларға;

            6) кәсіпкерлік қызметпен байланысты емес мәселелер бойынша көпбалалы отбасыларға;

            7) кәсіпкерлік қызметпен байланысты емес мәселелер бойынша жан басына шаққандағы орташа айлық кірістері облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада белгіленген кедейлік шегінен төмен табысы аз адамдарға (отбасыларға) осы Заңда және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен көрсетіледі.

   Соттарда, қылмыстық қудалау органдарында, өзге де мемлекеттік органдарда және мемлекеттік емес ұйымдарда жеке тұлғалардың мүдделерін қорғау және білдіру түріндегі мемлекет кепілдік берген заң көмегі:

      1) Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасына сәйкес әкімшілік жауаптылыққа тартылатын адамға;

      2) Қазақстан Республикасының азаматтық процестік заңнамасына сәйкес талап қоюшыға не жауапкерге және Қазақстан Республикасының әкімшілік сот ісін жүргізу туралы заңнамасына сәйкес талап қоюшыға;

      3) Қазақстан Республикасының қылмыстық-процестік заңнамасына сәйкес күдіктіге, айыпталушыға, сотталушыға, сотталған адамға, ақталған адамға, жәбірленушіге «Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы» Қазақстан Республикасының Заңы және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен көрсетіледі.

            Жоғарыда көрсетілген тұлғалар Қазақстан Республикасының аумағында мемлекет кепілдік берген заң көмегін тұрғылықты жеріне және тұрған жеріне қарамастан алуға құқылы.

           Мемлекет кепілдік берген заң көмегіне мұқтаж тұлғаның мүддесіне орай оның өкілі заңдарда белгіленген тәртіппен осындай көмек көрсету туралы өтінішхатпен жүгіне алады.

    Мемлекет кепілдік берген заң көмегіне мұқтаж тұлғаның құқықтары мен міндеттері. Мемлекет кепілдік берген заң көмегіне мұқтаж тұлғаның:

        1) мемлекет кепілдік берген заң көмегіне теңдей қол жеткізуге;

       2) өз құқықтары, міндеттері және мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсету шарттары туралы ақпарат алуға;

       3) мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсететін тұлғаларға тегін заң көмегін көрсету үшін өтініш жасауға;

     4) мемлекет кепілдік берген заң көмегін Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен алуға немесе оны алудан бас тартуға;

    5) мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсететін тұлғалардың әрекеттеріне не әрекетсіздігіне «Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы» Қазақстан Республикасының Заңы және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен шағым жасауға;

        6) мемлекет кепілдік берген заң көмегі көрсетілген мәселенің құпиялығына құқығы бар.

       Өзіне «Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы» Қазақстан Республикасының Заңның 15-бабының 2) және 3) тармақшаларында көзделген, мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсету туралы өтінішхатпен жүгінген тұлға:

      1) өзінің мемлекет кепілдік берген заң көмегін алуға құқығын растайтын, тізбесін уәкілетті орган бекітетін құжаттарды ұсынуға;

      2) мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсету шарттарына ықпал ететін мән-жайлардың өзгергені туралы уақтылы хабарлауға;

       3) мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсету қажеттігіне негіз болған ақпараттың анықтығын қамтамасыз етуге міндетті.

         Қазіргі уақытта Қызылорда облыстық адвокаттар алқасы бар, барлығы 150 адвокат қызметін жүзеге асырады. Мемлекет кепілдік берген заң көмегінің барлық түрлері бойынша бюджеттік бағдарламалар әкімшісі – Әділет министрлігі, ал жергілікті жерлерде – аумақтық әділет органдары болып табылуына байланысты облыстық адвокаттар алқасымен ұсынылған тізімге сәйкес, кепілдік берілген заң көмегін жүзеге асыру жүйесінде селолық аудандарды қамти отырып әділет департаменті 78 адвокатпен  келісім жасаған. Мемлекет кепілдік берген заң көмегін алу мәселелері бойынша кеңестерді Қызылорда  облысының әділет департаментінде Қызылорда  қаласы, Абай даңғылы , 52 «А» үй мекен-жайы бойынша (байланыс телефоны 8 724 22 23-10-51), Қызылорда  облыстық адвокаттар алқасында Қызылорда  қаласы, Қонаев көшесі, № 10 үй мекен-жайы бойынша (байланыс тел 8 /7242/ 277519 алуға, немесе сұрақты Қызылорда  облысының әділет департаментінің ресми сайтында (https://www.gov.kz/memleket/entities/adilet-kzl?lang=kk) жариялауға болады.

Л.Жәмиева,

 Қызылорда  облысы Әділет департаментінің

құқықтық түсіндіру және халыққа заңгерлік қызмет

көресту бөлімінің бас маманы

 

Өзге де жаңалықтарды оқу үшін Telegram арнамызға жазылыңыз!