Ерте заманда бір аңшы өмір сүріпті. Оның сұлу да ақылды әйелі бо­лыпты. Екеуі өте жара­сымды жұп екен, тек бір өкі­ніш­тісі әйе­ліне кү­йеуі­нің аңшы­лық ісі ұнамапты. Себебі аңшының әйелі Раяна таби­ғатты, аң­дар­ды, ән сала­тын әдемі құстар­ды – бәрін жақсы көреді екен.
Ал оның күйеуі болса мергендігін мақтан тұтып, әрбір атып алған елігін, аң-құсын қымбат бағаға сатып, байығанның үстіне байи түсіпті. Әйелі өлтірілген жануар­ларды аяп, көз жасын төгумен болады. Күйеуіне қанша жалынса да, ол аңшылық ісін қоймады. Күйзеліске түскен Раяна болса күннен-күнге солған гүл секілді өңі қуарып, түрі қаша бастады.
Ақыры бір күні ғажайып құбылыс болып, Раяна бу секілді аспанға ұшып жоқ болды. Кенеттен сүйіктісінен айрылған аңшы қайғыға түседі. Бойын ашу кернеп, әйелінің құпия түрде жоқ болғанына ызаланған кезде тау кезіп, аңшылыққа шығады. Осындай күндері бейкүнә жануарлар мен құстарды үлкен-кішісіне қарамай жайратып салады. Ол әрбір сұлатқан жануарды көргенде, ішкі дерті басылғандай күй кешіп, масаттана түседі.
Күндердің күнінде өз елінен тысқары жер­дегі ну орман­ның ішінде сұлу­лығы ерекше керма­ралдың пайда болғанын естиді. Есіл-дерті тұзаққа түсіру болады. Жолдың алыстығына, күннің ыстықтығына қарамай жолға шығады. Неше күн жол жүріп, ну орманға келеді. Орман ағаштардың иісі, ағаштардың аспанмен тірескен биіктігі өз еліндегідей көрінді. Еш өзгешелік жоқ секілді. Жан-жағын бақылап, сақтықпен қарай бастады. Кермарал өте сақ жануар, оны үркітіп алмайын деп аяғын санап басып, жай қимылдап ілгері жүре бастады. Кермарал­дың терісі де, еті де құнды бағаланатынын есіне түсірсе, тағы да алтын теңгелер алатынына қуана түсті. Мұрнын қарағай инелерінің иісі жарып барады, кенет бір әдемі әуен естілді. Аңшы тұра қалып тың тыңдай бастады. Әуен ешкімнің, ештеңенің даусына ұқсамайды. Аңшы түсіне алмай дел-сал күйде қатып қалды. Бір мезет алыстан шыққан әсем әуен сүйіктісі Раянаның тәтті күлкісіне де ұқсап кетеді. Не деген ғажап? Бұл не? Бұл кім?
Дыбыстың кімге тиесілі екендігін білгісі келген аңшы тәтті қиялдың құшағында дауыс шыққан жаққа қарай жүре берді. Бір сәтте алдынан сұлу кермарал көрінді.Оның сұлулығы аңшыны баурап алды. Ол жан­сыз ес­керт­кіш құсап мел­шиіп тұрып қалды. Кер­ма­рал­дан көзін ал­май­ды. О, ғажап! Бір сәтте сол ма­ңай­да ерекше ас­пап­та ойнап отыр­ған сұлу­ды көрді. Бет-жүзі бұ­лың­ғыр тар­тып, түрі анық көрін­бей­ді. Десе де сол бұлыңғыр­лықтың астарынан да қыздың сұлулығы адамның көзінің жауын алады. Аңшы мелшиіп, мылқау жан секілді қатып қалады. Сол кезде сұлу қыз бірінші боп тіл қатады. Даусы да өте таныс, өте нәзік әрі жақын.
«Мұнда неге келдің? Кімсің?» – деп сұрады сұлу. Тағы да бірде­ңелер­ді айт­қан­дай бол­ды. Тек оны ес­туге де, түсі­нуге де аң­шы­ның мұр­ша­сы бол­ма­ды. Ол ерек­ше бір күйге еніп тұрған еді. Тек аздаған уақыттан соң құс­тардың сықы­лық­таған дау­сы құ­ла­ғы­ның дәл түбі­нен шық­қан­дай, шырт ұй­қы­­дан селт етіп оян­ған­дай бол­ды.
– Ал, неге келдің?
– Мен осы жақта сұлу кермарал бар деп естідім. Оның еті де, терісі де өте құнды деген соң, соны атып алғалы келдім, – деді аңшы.
Сонда бейтаныс қыз сен ол кермаралға тиме, жануарларды бұдан былай атпа, кәсібіңді өзгерт деп жалынышты үнмен айтты. Бүгін үйіңе қайт, ертең кел, сен үлкен сынақтан өтіп жатсың, өзіңе бекем бол деп сұлу қыз ғайып болды.
Сол мезетте өзінің Раянасы да осылай ғайып болғаны есіне түсіп, әлде осы сұлу өзімнің Раянам ба деген үміт оты жылт етті. Сұлудың тілін алып, үйіне қайтып кетті. Ертесіне тағы келіп, сұлуды іздей бастады. Бірақ таба алмады.
Кенет дәл алдынан кермарал жүгіріп шықты. Ол кешегі сұлудың енді жануарды атушы болма дегенін ұмытып кетіп, кермаралды жайратып салды. Байғұс жануардың аянышты ышқынған дауысы шықты. Аңшы қасына жетіп барды. Аңшының қуаныштан көзі оттай жанып тұрды. Кенет аңшының көзі кермаралдың көзіне түсті. О, сұмдық бұл аңшының сүйіктісі Раянаның көзі. Бірте-бірте кермарал Раяна кейпіне енді.
Қансырап жатқан Раяна сен сынақтан өте алмадың дегендей, соңғы рет аңшыға мұңлы көздерімен бір қарады да мерт болды. Сол сәтте қандай қателік жасағанын түсінген аңшы ауыр күрсініп, көз жасына ерік берді. Сол күннен бастап аңшы есі ауысқан кісіше орман-тоғайды аралап, кермаралды іздеумен өмірден өткен екен.

Рахима АХМАДУЛЛА,
№5 И.В.Панфилов атындағы мектеп-лицей оқушысы

 

Өзге де жаңалықтарды оқу үшін Telegram арнамызға жазылыңыз!